Verklarende woordenlijst
Weet u graag waarover het gaat? Op deze pagina vindt u een verklaring van woorden, termen en afkortingen die cardiologen vaak gebruiken. Heeft u nog vragen? Stel ze gerust aan uw behandelende arts. Zij zijn er voor u en helpen u met een glimlach verder.
| Angina pectoris | Aandoening aan de kransslagaders waarbij plaque (cholesterolafzetting) de kransslagaders vernauwt (aderverkalking). Er stroomt minder zuurstof naar het hart en de hartspier krijgt te maken met zuurstoftekort. |
| Antiaggregentia | Bloedverdunners. Medicatie die de hechting tussen bloedplaatjes afremt en zo de vorming van bloedklonters verhindert |
| Antiaritmica | Geneesmiddelen die het hartritme beïnvloeden |
| Anticoagulantia | Bloedverdunners. Medicatie die de bloedstolling verhindert |
| Aortastenose | Vernauwing van de uitstroomopening van de linkerkamer, meestal veroorzaakt door een aandoening aan de aortaklep. |
| ASD | Atriumseptumdefect. Aangeboren hartafwijking waarbij er een gaatje tussen de rechter- en linkervoorkamer van het hart is. |
| AVR | Aortic Valve Replacement. Aortaklepvervanging |
| Aritmie | Ritmestoornis |
| Atherosclerose | Vetafzetting in de vaatwand |
| Atherotrombose | De plotse vorming van een bloedklonter in een vooraf bestaande vetophoping in de slagaderwand. |
| Atrium | Voorkamer of boezem. Rechter voorkamer: deel van het hart waar het zuurstofarme bloed binnenkomt. Linker voorkamer: deel van het hart waar het zuurstofrijke bloed naar het lichaam gaat. |
| Ballondilatatie | Dotteren, percutane transluminale coronaire angioplastiek (PTCA). Openen van een (slag)ader om een vernauwing of verstopping op te lossen met behulp van een kleine ballon die ‘opgeblazen’ wordt in de ader. Daarna wordt er ook een stent geplaatst (zoals een veertje) die de ader openhoudt. De ballon wordt verwijderd, de stent blijft. |
| Bètablokkers | Geneesmiddel dat de hartslag vertraagt naar 50 à 60 slagen per minuut. |
| Bradycardie | Abnormaal trage hartslag. Een afwijkend trage hartslag met minder dan 60 slagen per minuut in rust. |
| CABG | Coronary Arterial Bypass Graft. Overbruggingsoperatie |
| Cholesterol | Cholesterol is een vetstof (lipide) die de mens nodig heeft om cellen, vitamine D, hormonen en galzuren aan te maken. Een teveel aan cholesterol in de bloedbaan kan echter leiden tot vernauwingen. |
| Coarctatio aortae | Vernauwing van de aorta, net onder de aftakking van de bloedvaten die naar de linkerarm leiden. Hierdoor komt de bloed- en dus zuurstofvoorziening in het gedrang. |
| Coarctectomie | Wegsnijden van een vernauwing |
| CRT | Cardiac Resynchronization Therapy. Resynchronisatie Pacemaker bij hartfalen |
| Diastolisch hartfalen | De hartspier ontspant zich niet goed in rustfase en vult zich bijgevolg minder goed met bloed |
| Diastole | Fase waarin het hart ontspant en zich vult met bloed |
| Diuretica | Vochtafdrijvende medicatie. Worden ook wel eens plaspillen genoemd. Werkt in op de vochtafdrijvende functie van de nieren en zorgt er dus voor dat de patiënt meer plast. Op die manier kan oedeem (vochtophoping in longen, voeten, benen…) tegengegaan worden. |
| ECG | Elektrocardiogram. Meting van de elektrische activiteit van het hart. Verschaft informatie over frequentie, ritme, oorsprong en geleiding van de elektrische prikkels in de kamers en voorkamers van het hart. |
| EEG | Elektro-encefalografie. Meting van de elektrische hersenactiviteit |
| EFO | Elektrofysiologisch onderzoek: onderzoek van elektrische geleiding en prikkelvorming in het hart. |
| EMG | Elektromyogram. Onderzoek dat de geleiding van de zenuwen en activiteit van de spieren weergeeft. |
| EOG | Electro-oculogram. Registratie van de oogbeweging |
| EuroScore | European System for Cardiac Operative Risk Evaluation. Europees evaluatiesysteem voor hartoperatierisico |
| Endocarditis | Ontsteking aan de binnenwand van de hartspier en de hartkleppen waardoor de hartfunctie (bloed rondpompen) bemoeilijkt wordt. Wordt meestal veroorzaakt door bacterie uit het eigen lichaam (uit een wonde, bv. na medische ingreep). |
| Hartfalen | Een verstoorde pompfunctie van het hart waardoor er te weinig bloed wordt rondgepompt. Kleine bloedsomloop (hart-longen): bloed en vocht houden zich op in uw lichaam. Grote bloedsomloop (hart-lichaam): bloed en vocht houden zich op in uw longen |
| Hartinfarct | Hartaanval. Volledige blokkade van een kransslagader. Het hart komt in acute zuurstofnood, want er is geen bloeddoorstroming meer. Herkenbaar aan een aanhoudende, drukkende pijn midden in de borst. De oorzaak is een atherotrombose: de plotse vorming van een bloedklonter in een vooraf bestaande vetophoping in de slagaderwand. Het gevolg is blijvende schade aan de hartspier en een daling van diens |
| Hartklep | In het hart bevinden zich vier kleppen die de terugstroom van het bloed naar een vorige fase verhinderen.Atrioventriculaire kleppen of zeilkleppen:
Tricuspidalisklep tussen rechtervoorkamer en rechterkamer Mitralisklep tussen linkervoorkamer en linkerkamer Slagaderkleppen of halvemaanvormige kleppen: Pulmonalisklep (longslagaderklep), tussen rechterkamer en longslagader Aortaklep (lichaamsslagaderklep), tussen linkerkamer en lichaamsslagader (aorta) |
| Hartruis | Een geruis dat een arts met een stethoscoop kan waarnemen, veroorzaakt door een turbulente stroming van het hart |
| Hartslag | De pompbeweging die ervoor zorgt dat zuurstofarm bloed naar de longen gaat en zuurstofrijk bloed vervolgens naar het lichaam gaat. |
| HHK | Hartheelkunde, hartchirurgie |
| Hypertensie | Hoge bloeddruk, bloeddruk hoger dan 140/90 mm Hg |
| Hypotensie | Lage bloeddruk, bloeddruk lager dan 90/60 mm Hg |
| ICD | Implanteerbare Cardioverter Defibrillator. Onderhuidse hartstimulator die een elektrische schok geeft wanneer een ritmestoornis of hartstilstand gedetecteerd wordt. |
| Kleplijden | Bij hartkleplijden werkt één of meerdere hartkleppen niet naar behoren: ze gaan niet volledig dicht of open, waardoor het hart overbelast wordt. |
| Kransslagader | Coronaire arterie. Twee vertakkingen van de aorta die het hart zelf in (zuurstofrijk) bloed voorzien. |
| Kransslagaderlijden | Coronair lijden. Een zuurstoftekort in de hartspier door vernauwing of blokkade van de kransslagaders. Er zijn twee soorten: angina pectoris en hartinfarct. |
| Linkerhartfalen | Hartfalen dat de kleine bloedsomloop (hart/longen) betreft. De linkerkant van het hart werkt niet naar behoren. Het bloed keert terug naar de longen en de bloedvaten zijn overbelast. Er ontstaat een vochtophoping in de longen (longoedeem). |
| Longoedeem | Een vochtophoping in de longen, vaak ten gevolge van linkerhartfalen. |
| MRI | MRI-scan, Magnetic Resonance Imaging. Medische beeldvorming aan de hand van magnetische resonantie. |
| MVR | Mitral valve replacement. Mitralisklepvervanging |
| PCI | Percutane coronaire interventie. Ingreep aan de kransslagaders die men via de liesader uitvoert met een katheter. |
| PFO | Patent foramen ovale. Aangeboren hartafwijking waarbij er een tunneltje tussen de rechter- en linkervoorkamer van het hart is. |
| Rechterhartfalen | Hartfalen dat de grote bloedsomloop (hart/lichaam) betreft. De rechterkant van het hart werkt niet naar behoren. Het bloed keert terug naar de organen, weefsels en spieren. Er ontstaat een vochtophoping in uw voeten, benen of buik. |
| Sinusknoop | Een cellengroep in de rechterboezemwand die een elektrische impuls afgeeft en er zo voor zorgt dat het hart periodiek samentrekt. |
| Stenose | Vernauwing |
| Stent | Een (metalen) veertje dat bij vernauwing gebruikt wordt om de ader open te houden. |
| Systolisch hartfalen | De hartspier trekt niet krachtig genoeg samen en pompt bijgevolg minder bloed rond |
| Systole | Fase waarin het hart samentrekt: zuurstofrijk bloed wordt door de linkerkamer naar het lichaam gepompt (via aorta), de rechterkamer pompt ondertussen zuurstofarm bloed naar de longen |
| Tachycardie | Abnormaal snelle hartslag, hartslag van meer dan 100 slagen per minuut |
| TAVI | Transcatheter Aortic Valve Implantation. Percutane aortaklepvervanging via een katheter. |
| TEE ECG | Transesophageal echocardiogram. Echocardiografie via de slokdarm, een iets nauwkeurigere elektrocardiogram. |
| Ventrikel | Kamer. Rechterkamer: deel van het hart waar het zuurstofarme bloed naar de longen gaat. Linkerkamer: deel van het hart waar het zuurstofrijke bloed van de longen het hart binnenkomt. |
| VKF | Voorkamerfibrilleren |
| VSD | Ventrikelseptumdefect. Aangeboren hartafwijking waarbij er een gaatje tussen de rechter- en linkerkamer van het hart is. |
| VT | Kamertachycardie |
| Wittejashypertensie | Verhoogde bloeddruk door de aanwezigheid van een arts |